Διάλογος με την επικαιρότητα
Ένα νέο κορίτσι μ’ ένα σακίδιο στην πλάτη περιπλανιέται και παρατηρεί. Η Αν_να, ο χαρακτήρας της ΧΕΝ Ελλάδος ταξιδεύει σ’ έναν ακαθόριστο χώρο – χρόνο και μαθαίνει ν’ αναγνωρίζει κάθε μορφή βίας κατά των γυναικών. Με αφετηρία το Αν και προορισμό το Να βρίσκεται σ’ έναν διάλογο με την επικαιρότητα θέλοντας να αποκωδικοποιήσει τα γεγονότα και το πώς αυτά επηρεάζουν την κάθε γυναίκα.
Γιατί η Αν_να είναι κάθε γυναίκα που διεκδικεί ένα δίκαιο παρόν προσδοκώντας να παραδώσει στις επόμενες Άννες ένα καλύτερο μέλλον
Βία μεταξύ εφήβων
Δύο πρόσφατα περιστατικά της επικαιρότητας – το ένα με έφηβη στη Λαμία, που την χτυπούσαν επί ένα τέταρτο τρεις μεγαλύτερές της και το άλλο με έφηβο στο Γαλάτσι, που τον χτυπούσαν για δέκα λεπτά 20 συνομήλικοι (ή/ και μικρότεροι από αυτόν) μας ανησυχεί και μας κάνει να αναρωτηθούμε … Γιατί βία μεταξύ εφήβων;
Μήπως επειδή οι έφηβοι, σαν ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένα και ανήσυχα, λόγω ηλικίας άτομα, «αφουγκράζονται» με μεγαλύτερη ευκολία το μήνυμα της εποχής; Το μήνυμα που τους «περνούν» οι «μεγάλοι»; Το μήνυμα της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης απόκτησης δύναμης και εξουσίας; Επέκτασης του «εγώ» τους και ταύτισης αυτής της δύναμης και εξουσίας με τη βία; (στην όποια μορφή της, λεκτική, σωματική, ψυχολογική, συναισθηματική);
Οι «μεγάλοι» επιτίθενται, οι σχέσεις τους είναι περισσότερο ανταγωνιστικές από ποτέ, οι «μεγάλοι» διεκδικούν τα «δίκια» τους (βλέπε τα συμφέροντά τους) με οποιονδήποτε τρόπο, οι σχέσεις τους είναι περισσότερο ατομικιστικές από ποτέ, οι πράξεις τους είναι λιγότερο συλλογικές από ποτέ …
Τι βλέπουν γύρω τους οι έφηβοι; Πώς αντιλαμβάνονται την κοινωνία τους, επομένως;
Σαν μια αρένα όπου στην πάλη όλων, εναντίον όλων, κυριαρχεί ο πιο δυνατός / η πιο δυνατή.
Και ποιος ή ποια θεωρείται δυνατός ή δυνατή;
Ποιος ή ποια μπορεί και δικαιούται να έχει αυτή την δύναμη – εξουσία;
Μα φυσικά αυτός ή αυτή που «καταφέρνει» να κυριαρχήσει επί των άλλων. Να τους «πείσει» πως αξίζει να είναι «ηγέτης». Με κάθε τρόπο και με κάθε μέσο. Για όσους δεν πεισθούν, ακολουθεί «τιμωρία».
Είναι μια ομάδα παιδιών, που επιδιώκουν να εκμηδενίσουν και να εξευτελίσουν, έως θανάτου το «αντίπαλο» μόνο παιδί, εύκολα το κατατροπώνουν, νιώθουν ότι κυριαρχούν πάνω του, το ταπεινώνουν … οι πολλοί τον ένα ….
Ούτε αυτό δεν σέβονται. Το ότι πρόκειται για ένα άτομο και το ότι αυτοί που επιτίθενται εναντίον του ενός, είναι πολλοί. (Δεν θέτουν έστω το «επί ίσοι ς όροις»…)
Μια «συλλογικότητα» παιδιών, που μετατρέπεται δια μιας σε «μάζα» …
Η «μακιαβελική αρχή», «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», όποιο και αν είναι το μέσο (το ξύλο πολλών σε βάρος ενός) όποιος και αν είναι ο σκοπός (η επίδειξη εξουσίας από τους θύτες και η καθυπόταξη, ο εξευτελισμός, ο φυσικός και συμβολικός αφανισμός του θύματος) τρομάζει …
Τρομάζει η «εύκολη» αποδοχή, αφομοίωση από παιδιά των εξουσιαστικών αρχών της βίας.
Τρομάζει ο αντικατοπτρισμός της «ενήλικης» πραγματικότητας στα βλέμματα και στις πράξεις των ανήλικων δραστών…
Τρομάζει η αποτύπωση της «δικιάς μας» ηθικής, στον δικό τους τρόπο σκέψης…
Τρομάζει ότι αυτά τα παιδιά είναι παιδιά οικογενειών που έχουν εντρυφήσει στη βία, στην επίδειξη εξουσίας,
Ότι αυτή η ηθική είναι η ηθική της εξουσίας στην κοινωνίας μας …
Για αυτό ο ρόλος των γονιών, της οικογένειας και του σχολείου είναι σημαντικός στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των εφήβων.
Και είναι σημαντικό το παράδειγμα που τους δίνεται, η αντίληψη που τους περνάμε σχετικά με την εξουσία, την κυριαρχία του «εγώ» μας και τη χρήση της βίας, αντίληψη που διαμορφώνεται όχι μόνο με τα λόγια, αλλά και με τις καθημερινές μας πράξεις.
Πρέπει να περάσει στα παιδιά πως η εξουσία δεν μπορεί να είναι ο αυτοσκοπός σε μια κοινωνική σχέση και πως ο διάλογος είναι το μόνο αποδεκτό μέσο για την επίλυση των όποιων διαφορών μας.
Και τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά – δράστες, τα παιδιά που ασκούν βία σε άλλα παιδιά είναι και αυτά, τις περισσότερες φορές θύματα βίας, ή, έχουν βιώσει βίαιες συμπεριφορές στην οικογένειά τους και θεωρούν τη βία αυτονόητη.
Η βία, κυρίως ταυτισμένη με την εξουσία και την ατομικότητα, αποτελεί, δυστυχώς, «κομμάτι» των κοινωνικών μας σχέσεων, αποτελεί καθημερινότητα στη ζωή των ενηλίκων…
Περιορίζοντάς την στις δικές μας σχέσεις, ελέγχοντάς την στις σχέσεις μας με τα παιδιά μας, τότε μόνον μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα μειωθεί και στις σχέσεις μεταξύ των παιδιών και των εφήβων.
(Ο χαρακτήρας “Άν_να” αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της ΧΕΝ Ελλάδος και σχεδιάστηκε από τη Ζωή Μουζενίδου)