Η ΧΕΝ Ελλάδος για την ημέρα της γυναίκας
Η φετινή 8 Μάρτη έχει μια ιδιαίτερη χροιά για όλο τον πλανήτη … βρισκόμαστε σε κατάσταση εγκλεισμού και λήψης ποικίλων μέτρων προφύλαξης λόγω του Covid-19. Οι γυναίκες -σε παγκόσμιο επίπεδο- βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων που βαίνουν αυξανόμενα σε κάθε τομέα της ζωής κυρίως στον τομέα της φροντίδας, καθώς επωμίζονται τα περισσότερα βάρη για το σπίτι, τα ανήλικα παιδιά, τα ηλικιωμένα, ή τα ανήμπορα μέλη της οικογένειας. Ταυτόχρονα, πολλές αντιμετωπίζουν είτε εργασιακή πίεση (τηλεργασία κλπ.) είτε ανεργία και ιδιαίτερα όσες έχουν μονογονεϊκές οικογένειες υψηλό κίνδυνο φτώχειας. Ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα όμως που απειλεί γυναίκες και παιδιά και που αποτελεί μια άλλη μορφή πανδημίας μέσα στην πανδημία είναι η αύξηση και ένταση της ενδοοικογενειακής / έμφυλης βίας, τόσο στο χώρο του σπιτιού, όσο και στο διαδίκτυο, τα ΜΜΕ, την εργασία κλπ.
Η φετινή 8 Μάρτη ανέδειξε έδειξε πόσο σημαντική είναι η αφανής, άτυπη και μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας στο σπίτι, καθώς συμπληρώνει τα κενά του δημόσιου τομέα σε πολλές χώρες, η οποία, βάσει των στερεοτυπικών πατριαρχικών μοντέλων του έμφυλου καταμερισμού εργασίας, γίνεται, κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, από γυναίκες σε πολλές χώρες της γης. Ανέδειξε ακόμα και το πόσο σημαντική είναι η συμβολή της επιστήμης για την αντιμετώπιση του ιού και των κοινωνικών, ψυχολογικών κλπ. συνεπειών του στις ζωές μας.
Στη φετινή 8 Μάρτη η παγκόσμια κοινότητα βασίζεται στην επιστήμη για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στην υγεία και η επιστήμη έχει ανάγκη από περισσότερες εξειδικευμένες επιστημόνισσες να συν – ενεργήσουν με την κοινότητα και μέσα από την δική τους, κριτική οπτική να αντιμετωπίσουν την πανδημία και τις συνέπειές της. Οι γυναίκες επιστημόνισσες που υπό-αντιπροσωπεύονται στον πατριαρχικό ακαδημαϊκό χώρο και που έχουν να αντιπαλέψουν με έμφυλες αξίες και στερεότυπα αιώνων είναι αυτές που θα δώσουν με το δικό τους λόγο και τη δική τους δράση μαθήματα ευαισθητοποίησης της κοινότητας, όχι μόνο σε άμεσα θέματα υγείας, αλλά και σε θέματα υποστήριξης των θυμάτων ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, γυναικών και παιδιών, που πλήττονται δυσανάλογα από τις συνέπειες του COVID-19.
Η ΧΕΝ Ελλάδος στο πλαίσιο των δράσεών της «Φως στη Σκιά» για την αντιμετώπιση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας στην εποχή της «δεύτερης» καραντίνας λόγω COVID-19 συνεργάστηκε με εξειδικευμένες επιστημόνισσες, με στόχο όχι μόνο να διαχυθεί η γνώση τους στην ευρύτερη κοινότητα, αλλά και να προσεγγισθεί η πανδημία και οι συνέπειές της μέσα από τη δική τους κριτική ματιά, απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα.
Οι επιστημόνισσες ανέδειξαν την έμφυλη βία ως μορφή εξουσίας που επιβάλλεται στο θύμα και ασκείται με διάφορους τρόπους (σωματικά, ψυχολογικά, συναισθηματική, σεξουαλικά, οικονομικά, ψηφιακά κλπ.). Απεδείχθη ότι η πατριαρχική κουλτούρα ευνοεί την άσκησή της και ο εγκλεισμός λόγω covid 19 την ενισχύει. Τα εργαστήρια της ΧΕΝ Ελλάδος ανέδειξαν τα συγκεκριμένα φαινόμενα και στόχευσαν στην αντιμετώπισή τους με ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση των γυναικών μέσα από την παροχή γνώσεων και πληροφοριών που έδωσαν οι διακεκριμένες επιστημόνισσες που συμμετείχαν σε αυτά.
Πρώτο εργαστήρι
Αύρα Βαζαίου, Ψυχολόγος, Δρ. Κοινωνικής Ψυχολογίας, Επιστ. συνεργάτης Παντείου Πανεπιστημίου. Συν-ιδρύτρια του χώρου ψυχολογίας και ανθρώπινης επικοινωνίας “Σύμπλευση)
Τίτλος: «Ανοίγματα στο φως, ρωγμές στο σκοτάδι: σκιαγραφώντας τις ψυχολογικές διαστάσεις της ενδοοικογενειακής βίας την εποχή της πανδημίας»
Η έννοια της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, βασίζεται στην κοινωνική εξουσία, που τα αίτιά της αναζητούνται σε σεξιστικές / πατριαρχικές αντιλήψεις και πρακτικές. Η βία εκφράζεται είτε με άμεσο, είτε με έμμεσο τρόπο, στην ιδιωτική και δημόσια σφαίρα και έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία συναισθημάτων ανασφάλειας, τρόμου και ενοχής στα θύματα που συνήθως ακολουθούν το δρόμο της σιωπής και της μη καταγγελίας. Οι συμπεριφορές αυτές δεν εμφανίζονται λόγω της πανδημίας, αλλά εντείνονται στην πανδημία, καθώς η διαδικασία εγκλεισμού απαιτεί να βρίσκονται για πολλές ώρες και πολλές ημέρες μαζί, στον ίδιο χώρο, θύτες και θύματα. Το πιο σημαντικό είναι, αφενός, να αναγνωρίζονται και να «ονομάζονται / να ορίζονται» αυτές οι συμπεριφορές ως βίαιες και στη συνέχεια να δίνεται στα θύματα η δυνατότητα αντιμετώπισής τους. Να απενοχοποιούνται, να υποστηρίζονται και να ενδυναμώνονται και παράλληλα να γίνεται προσπάθεια ευρύτερης ευαισθητοποίησης της κοινωνικής ομάδας στην οποία ζουν, προκειμένου, να αναπτυχθεί η πρόληψη και να περιοριστούν παρόμοια περιστατικά.
Παρακολουθήσετε την εισήγηση
Δεύτερο εργαστήρι
Κατερίνα Αργυράκη, Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, Επιμελήτρια Α’, Κλινική Λοιμώξεων Α, ΝΝΘΑ, «Σωτηρία».
Τίτλος εισήγησης: “Στη σκιά του COVID-19: Προσεγγίζοντας τον ιό που άλλαξε τις ζωές μας”
Τα συμπτώματα, η εξέλιξη και η αντιμετώπιση του ιού αποτελούν μια «πρωτόγνωρη» εμπειρία για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ενός «Νοσοκομείου αναφοράς», σε σχέση με τη διαδικασία της θεραπείας, την αναγκαστική απομόνωση των ασθενών Covid 19, τις αντιδράσεις των ίδιων και των συγγενών τους, στην διάρκεια της «πρώτης καραντίνας». Σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες πρέπει να υπάρχει σωστή πληροφόρηση και ιδιαίτερα για τις γυναίκες που φροντίζουν το οικογενειακό τους περιβάλλον να ενισχυθεί η αυτοπροστασία τους. Στα δημόσια Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας κλπ. οι γυναίκες βρίσκονται στην «εμπροσθοφυλακή», συμμετέχοντας σε υψηλά ποσοστά στο νοσηλευτικό προσωπικό που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της θεραπευτικής διαδικασίας κατά του ιού. Η ορθολογική και συλλογική αντιμετώπιση θα βοηθήσει να ξεπεραστεί όσο το δυνατόν συντομότερα το πρόβλημα και να συνεχιστεί η ζωή μας από εκεί που την αφήσαμε.
Τρίτο Εργαστήρι
Βασιλική Πλάκα, Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας και Διαπιστευμένη Διαμεσολαβητής.
Τίτλος εισήγησης: «Έμφυλη βία – Βία κατά των γυναικών την περίοδο COVID 19 – Νομοθετικές ρυθμίσεις και δυνατότητες άμυνας»
Η έμφυλη βία, βάσει των στατιστικών δεδομένων της ΕΕ αυξήθηκε στη διάρκεια της πρώτης καραντίνας και στην Ελλάδα και σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Υπήρξε ενσωμάτωση ρητρών της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης στην ελληνική νομοθεσία και ιδιαίτερα στο ποινικό μέρος της για την αντιμετώπιση του φαινομένου που φαίνεται ότι «απαντούν» σε συγκεκριμένα case studies.
Προβλήματα υπάρχουν επίσης και στις ειδικές εργασιακές συνθήκες που δημιούργησε ο covid 19 που ενώ φαίνεται πως πλήττουν και τα δύο φύλα, ωστόσο, για τις γυναίκες είναι μια ακόμα ανισότητα που ενισχύει επίσης τη φτωχοποίηση των γυναικών, σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως, για όσες είναι αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα να απεύθυνσης στους νόμους και τη δικαιοσύνη τόσο από τις γυναίκες θύματα, όσο και τις γυναίκες εργαζόμενες όταν αντιλαμβάνονται ότι παραβιάζονται βασικά δικαιώματά τους.
Τέταρτο εργαστήριο
Κέλλυ Ιωάννου, Διευθύντρια Διεθνούς Ινστιτούτου Κυβερνοασφάλειας (CSIi)-Κλινική Εγκληματολόγος – Trauma Coach- Υπ.Δρ. Εγκληματολογίας.
Τίτλος εισήγησης: Σύγχρονες μορφές έμφυλης βίας – Μύθοι και πραγματικότητες
Η διαδικτυακή βία αφορά κακοποιητικές πράξεις που προκαλούν ψυχική βλάβη ακόμα και σεξουαλική ή σωματική, μέσα από απειλές, εξαναγκασμό και στέρηση της ιδιωτικότητας και της προσωπικής ελευθερίας και επιλογής.
Οι δράστες παρόμοιων περιστατικών προσπαθούν να προσβάλλουν την προσωπικότητα του θύματος τόσο στον οικείο του χώρο (στην οικογένεια, ή το φιλικό περιβάλλον τους) όσο και στο ευρύτερο περιβάλλον τους (εργασιακό, εκπαίδευση, φίλοι στα μέσα δικτύωσης) Αναπτύσσουν μια ρητορική μίσους με σκοπό να βλάψουν σοβαρά τα θύματά τους
Δυστυχώς, η συχνή χρήση του διαδικτύου ως ο περισσότερο οικείος και διαδεδομένος τρόπος επικοινωνίας, κυρίως μεταξύ των νέων, επιτρέπει αυτού του είδους τη «σύγχυση» των ορίων μεταξύ της ηθελημένης και συναινετικής προβολής της ιδιωτικότητας και της μη συμφωνημένης. Πρόκειται για συμπεριφορές που μπορεί να επαναλαμβάνονται συστηματικά σε βάρος των θυμάτων συνιστούν μορφή σεξουαλικής κακοποίησης λόγω φύλου και ως τέτοια θα πρέπει να ορίζοντα και ως τέτοια να διώκονται από τον Π. Κ. Οι τρόποι αντιμετώπισης της έμφυλης βίας είναι η άμεση καταγγελία στις αρχές ή η απεύθυνση σε ένα έμπιστο άτομο