Διάλογος με την επικαιρότητα
Ένα νέο κορίτσι μ’ ένα σακίδιο στην πλάτη περιπλανιέται και παρατηρεί. Η Αν_να, ο χαρακτήρας της ΧΕΝ Ελλάδος ταξιδεύει σ’ έναν ακαθόριστο χώρο – χρόνο και μαθαίνει ν’ αναγνωρίζει κάθε μορφή βίας κατά των γυναικών. Με αφετηρία το Αν και προορισμό το Να βρίσκεται σ’ έναν διάλογο με την επικαιρότητα θέλοντας να αποκωδικοποιήσει τα γεγονότα και το πώς αυτά επηρεάζουν την κάθε γυναίκα.
Γιατί η Αν_να είναι κάθε γυναίκα που διεκδικεί ένα δίκαιο παρόν προσδοκώντας να παραδώσει στις επόμενες Άννες ένα καλύτερο μέλλον
Γυναικοκτονία: ένας όρος που πρέπει να αναγνωρισθεί επίσημα
Επειδή σε πολλές χώρες της γης εξακολουθούν να βιάζονται, να κακοποιούνται και να δολοφονούνται γυναίκες και κορίτσια, λόγω του φύλου τους,
Επειδή και στην Ευρώπη -και στην Ελλάδα- μεγάλος αριθμός γυναικών εξακολουθούν να κακοποιούνται και να βιάζονται, επειδή είναι γυναίκες,
θεωρούμε πως θα πρέπει να αναγνωρισθεί ο κοινωνιολογικός όρος «γυναικοκτονία», επίσημα, προκειμένου να καταγράφονται τα «ποιοτικά στοιχεία» των δολοφονιών ή των εγκλημάτων σε βάρος των γυναικών.
Η καταγραφή (και η επεξεργασία) των ποιοτικών στοιχείων ενός εγκλήματος (γιατί, από ποιόν, με ποιόν τρόπο κ. ο. κ. ) είναι πολύτιμη βοήθεια στο να αναδειχθούν οι βαθύτερες «ρίζες» της σεξιστικής / έμφυλης βίας, που δεν είναι άλλες από το κυρίαρχο αξιακό σύστημα των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων (αλλά και γενικότερων ανισοτήτων) το οποίο αναπαράγεται συστηματικά και διαχρονικά, σε πολλές χώρες της γης και σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες.
Οι αξίες, οι συμπεριφορές, οι πεποιθήσεις και οι πρακτικές που εδραιώνουν και αναπαράγουν τις ιεραρχίες και τις ανισότητες μεταξύ των δύο κοινωνικών φύλων, καθώς και τις ανισότητες και τις ιεραρχίες μεταξύ των ατόμων γενικότερα, δημιουργούν ένα τοξικό – αποδεκτό από το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, περιβάλλον, στο πλαίσιο του οποίου, κάθε άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου, μπορεί να καταστεί δράστης ή θύμα.
Ωστόσο, αν και η έμφυλη βία μπορεί να επηρεάσει θεωρητικά, στον ίδιο βαθμό, γυναίκες και άνδρες, στην πραγματικότητα, πλήττει πολύ περισσότερο τις γυναίκες και τα κορίτσια. Αν αναγνωρισθεί ο όρος γυναικοκτονία (όπως παιδοκτονία, λόγω της βαρύτητας ενός εγκλήματος σε βάρος ανήλικου) θα αναγνωρισθεί και η αιτία, η ρίζα του προβλήματος, δηλαδή, η αναπαραγωγή των έμφυλων, άνισων παγιωμένων αντιλήψεων, αλλά και των έμφυλων πρακτικών και συμπεριφορών, σε βάρος των γυναικών, από άνδρες, αλλά και, κάποιες φορές, από γυναίκες.
Οι άντρες – θύματα έμφυλων αντιλήψεων και συμπεριφορών από άλλους άντρες ή / και από γυναίκες, «τιμωρούνται» εξίσου, όταν δεν ακολουθούν τις νόρμες που «υποδεικνύονται» για το φύλο τους, δια μέσου των πολλαπλών τρόπων / φορέων κοινωνικοποίησης, άλλοτε με περιθωριοποίηση και άλλοτε με άσκηση φυσικής ή συναισθηματικής, εις βάρος τους, βίας. Είναι και αυτοί θύματα της σεξιστικής βίας και πρέπει να αναγνωρίζονται (να καταγράφονται) ως τέτοια.
Η ποιοτική καταγραφή των εγκλημάτων σε βάρος ανθρώπων, λόγω του κοινωνικού τους φύλου, η καταγραφή των εγκλημάτων εις βάρος των γυναικών, λόγω των κυρίαρχων σεξιστικών πατριαρχικών / αντιλήψεων (περί κατωτερότητας του φύλου τους) θα ενθαρρύνει τις καταγγελίες για παρόμοια εγκλήματα.
Η γυναικοκτονία αποτελεί μια μορφή ανθρωποκτονίας αλλά τα αίτιά της ανάγονται στις διακρίσεις των δύο φύλων – και αυτό είναι σημαντικό να αναγνωρισθεί.
Το έγκλημα της γυναικοκτονίας δεν αφορά κάθε γυναίκα – θύμα, δεν αφορά το βιολογικό φύλο. Σχετίζεται με τις διακρίσεις μεταξύ των κοινωνικών φύλων, διακρίσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της κοινωνικοποίησης. Πρόκειται για διακρίσεις που εμφανίζονται στους νόμους, τους θεσμούς, τις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων. Με την υιοθέτηση του όρου γυναικοκτονία, οι διακρίσεις αυτές γίνονται ορατές και κατανοητές από την ευρύτερη κοινότητα.
Η έμφυλη / σεξιστική βία, γενικότερα, όπως και η βία κατά των γυναικών, ειδικότερα, αποτελεί σχέση κυριαρχίας – υποταγής, μεταξύ των ανθρώπων, λόγω των ισχυουσών αντιλήψεων περί «φύλου». Αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αποτελεί προσπάθεια παρεμπόδισης της ανάπτυξης και της ελευθερίας της προσωπικότητας των ανθρώπων. Τέλος, μπορεί να αποτελέσει ακόμα και αιτία θανάτου, ή, αναπηρίας.
Για να μην επεκταθεί περαιτέρω, για να μην θεωρείται «δεδομένη» και «δικαιολογημένη» από την ευρύτερη κοινωνία, για να καταπολεμηθεί, για να μην κοινωνικοποιούνται τα παιδιά βάσει αυτής, πρέπει να «φωτισθούν» τα αίτιά της και να αποκαλυφθούν οι λόγοι ύπαρξής της.
Η υιοθέτηση, επομένως, του όρου «γυναικοκτονία», από την πολιτεία, αλλά και του όρου «σεξιστική / έμφυλη βία, άσκηση βίας λόγω φύλου» είναι ένας τρόπος για να ανοίξει ο δρόμος προς την κατάργησή της.
Να σημειωθεί εδώ ότι η Παγκόσμια ΧΕΝ, μετά από πρόταση της ΧΕΝ Ελλάδος, έχει αποδεχτεί τον όρο και ήδη τον χρησιμοποιεί από το Νοέμβριο του 2019. Μέλη της ΧΕΝ Ελλάδος, που συμμετείχαν στο 29ο Παγκόσμιο Συμβούλιο στο Γιοχάνεσμπουργκ της Ν. Αφρικής (17 – 22 Νοεμβρίου 2019) με θέμα «Οι νέες γυναίκες μετασχηματίζουν τις δομές ισχύος για την ισότητα των φύλων», έθεσαν προς ψήφιση την υιοθέτηση του όρου «γυναικοκτονία», η οποία έγινε αποδεκτή από το σώμα, με μεγάλη πλειοψηφία.
Ο χαρακτήρας “Άν_να” αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της ΧΕΝ Ελλάδος και σχεδιάστηκε από τη Ζωή Μουζενίδου)