Άμεση Αναβάθμιση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και του ΚΕΘΙ

Το γυναικείο κίνημα εδώ και δεκαετίες προβάλλει το αίτημα για ισότιμη συμμετοχή των δύο φύλων στα κέντρα λήψης απόφασης και στην εφαρμογή πολιτικών για την περαιτέρω ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας στο δημόσιο χώρο.

Με τους αγώνες του κατέκτησε, στην αναθεώρηση του Συντάγματος του 2001, να υπάρξουν θετικές δράσεις για την ανάδειξη και γυναικών σε θέσεις ευθύνης.

Σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση εφαρμογής πολιτικών για την ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας έπαιξε η δημιουργία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας  η οποία υπαγόταν αρχικά στο τότε Υπουργείο Προεδρίας και μετέπειτα στο Υπουργείο Εσωτερικών. Μάλιστα την περίοδο 1985-1989 και 2018-2019 υπήρξε και υφυπουργός Ισότητας των Φύλων.

Και ενώ από την Διάσκεψη του Πεκίνου του ΟΗΕ το 1995 τα γυναικεία δικαιώματα χαρακτηρίστηκαν ανθρώπινα δικαιώματα και μπήκαν στόχοι για την αντιμετώπιση των γυναικείων θεμάτων, στη χώρα μας υπάρχει σημαντική οπισθοχώρηση τα δύο τελευταία χρόνια.

Η σημερινή Κυβέρνηση με την ανάληψη των καθηκόντων της,  μετέφερε την Γενική Γραμματεία Ισότητας από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Εργασίας και την μετονόμασε σε γενική γραμματεία οικογενειακής πολιτικής και ισότητας των φύλων.

Με τον πρόσφατο ανασχηματισμό προχώρησε σε περαιτέρω υποβάθμιση της ισότητας, μετονομάζοντάς την σε Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων.

 Η ισότητα των φύλων, όμως, αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και στοιχείο κοινωνικής δικαιοσύνης προς τις γυναίκες για να πάψουν να ζουν κάτω από καθεστώς πατριαρχίας, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα.  Δεν συγχωνεύεται, δεν τεμαχίζεται.

Αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας.

Δεν συνδυάζεται με θέματα όπως το δημογραφικό και η οικογένεια, ούτε  αποτελεί η ισότητα μια κουκίδα ανάμεσα σε τρία θέματα.

Οι γυναικείες οργανώσεις, ομόφωνα, είχαμε αντιδράσει στη μετονομασία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων σε Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας, όταν ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση, και είχαμε αντιδράσει και στην υπαγωγή της στο υπουργείο Εργασίας, από το υπουργείο Εσωτερικών που ήταν πριν.

Τώρα έχουμε και μια τρίτη υποβάθμιση, αφού η ισότητα, που βρίσκεται στο υπουργείο Εργασίας, συνδυάζεται με το Δημογραφικό και την Οικογένεια , ωσάν ο ρόλος της γυναίκας να είναι η αναπαραγωγή του ανθρώπινου είδους και η φροντίδα των μελών της οικογένειας.

Οι γυναικείες οργανώσεις αρνούμαστε αυτό τον ρόλο για τις γυναίκες και διεκδικούμε την ισότιμη  συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνία και την πολιτική και ταυτόχρονα την εξισορρόπηση των ρόλων στον εργασιακό και οικογενειακό βίο.

Εξ άλλου τα τελευταία χρόνια υλοποιήθηκαν μία σειρά προγράμματα προς αυτή την κατεύθυνση της εξισορρόπησης εργασιακού και οικογενειακού βίου.

Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με το Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτο για την Ισότητα των φύλων η Ελλάδα βρίσκεται τελευταία, και πρέπει να γίνουν μεγάλες αλλαγές για να προχωρήσει, σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτές που έγιναν πρόσφατα. Επίσης, υπενθυμίζουμε ότι στην παγκόσμια κατάταξη για τη συμμετοχή των γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια, η Ελλάδα έχει τον αριθμό 99, με 21,7% γυναίκες στη Βουλή.

Οι γυναικείες οργανώσεις διεκδικούμε εδώ και χρόνια να αναβαθμιστεί η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων σε υπουργείο, για να δοθεί η πρέπουσα σημασία στο κορυφαίο αυτό θέμα.

Μέχρι να γίνει αυτό, απαιτούμε να αποκτήσει  την παλιά της ονομασία και μαζί με το ΚΕΘΙ να επιστρέψει στο υπουργείο Εσωτερικών, για ανάπτυξη οριζόντιων πολιτικών για την ισότητα των φύλων.

Επίσης, διεκδικούμε να ενταχθεί η Ισότητα στο Ταμείο Ανάκαμψης για την Πανδημία, και να κατοχυρωθούν κονδύλια στους προϋπολογισμούς όλων των υπουργείων για τις απαραίτητες δαπάνες.

Υπογραφές οργανώσεων:

1. Γυναικεία ομάδα Αυτοάμυνας

           atsarea1966@gmail.com

2. Δίκτυο για την Αντιμετώπιση της Βίας κατά των Γυναικών

          gazililian@yahoo.gr

3. Δίκτυο Γυναικών ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών

             email           diktyogynaikon.tokinima@gmail.com

            facebook     https://www.facebook.com/diktyo.gynaikon

           Ελένη Σταύρου  6973551168   elenist9@gmail.com

4. Ελληνικό Δίκτυο για την Φεμινιστική Απεργία

           www.facebook.com/femstrike2019

            feministikodiktio8marti@gmail.com     Σοφία Κάντα kanta@otoe.gr 6973083986

5. Ελληνικό Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης

          nroubani@gmail.com

1. Ένωση Γυναικών Ελλάδας (Ε.Γ.Ε.)

           Δέσποινα Λογιάδου  egepds1@gmail.com  

           logiadoudena@gmail.com 6946309670

7. Κέντρο Έρευνας και Δράσης για την Ειρήνη (ΚΕΔΕ)

          Αρκαδίου 9, Αγία Παρασκευή 15341

          www.kede.org   kede@kede.org

8. Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών

          evaggazi@yahoo.gr

9. Nimertis action art

         atsarea1966@gmail.com

10. Σωματείο Γυναικείων Δικαιωμάτων «ΤΟ ΜΩΒ»

          https://tomov.gr/     info@tomov.gr

         Αναστασία Γκολιομύτη 6977270790.  Στέλλα Σάμου 6948820219

11. Φεμινιστική Συλλογικότητα Θεοδώρα

           https://www.facebook.com/groups/391995412113784

              aikape@gmail.com

12. ΧΕΝ Ελλάδος

        Πρόεδρος Όλγα Γκίνη – Νομικός proedreio@xen.gr

       Δρ Μ. Κανταράκη επιστημονική συνεργάτης  mkantaraki@xen.gr

      Αμερικής 11 Τηλ. 210 3624291, 2103606530

       https://xen.gr/

13. Ένωση Διπλωματούχων Ελληνίδων Μηχανικών

         Εφη Τριτοπούλου, Πρόεδρος edem@tee.gr, 6944967103

         www.edem-net.gr               

14. Κοινωνική Παρέμβαση Δυτικά
    email           paremvasidytika@gmail.com

             ιστοσελίδα  https://paremvasidytika.wordpress.com/

            facebook    https://www.facebook.com/ParemvasiDytika

Η αντιπρόεδρος της ΧΕΝ Ελλάδος, Μαρία Γεωργαλά, είναι προσκεκλημένη της Αθηνάς Γιόγιακα στην εκπομπή «Προσφέρω», που μεταδίδεται το Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2021, στις 15:00, από το Πρώτο Πρόγραμμα και αναμεταδίδεται από τη Φωνή της Ελλάδας για τους Έλληνες σε όλο τον κόσμο.

Η κ. Γεωργαλά μιλάει για το πώς η παγκόσμια γυναικεία εθελοντική οργάνωση ΧΕΝ παρεμβαίνει σε όλα τα ζητήματα που απασχολούν τις γυναίκες και παρουσιάζει τα προγράμματα που έχει αναπτύξει για την προάσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων, την εξάλειψη των κοινωνικών διακρίσεων και της έμφυλης βίας, την εκπαίδευση και την υγεία των γυναικών.

Μοιράζεται με την Αθηνά Γιόγιακα την ιστορία της ΧΕΝ Ελλάδος, που ξεκίνησε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και έχει παρουσία σχεδόν 100 χρόνων στην Ελλάδα και αναλύει τους στόχους που έχει θέσει η ΧΕΝ για το έτος-ορόσημο 2035. Επίσης, εξηγεί το Πρόγραμμα «Αθηνά-Δωρεάν Στέγαση για Φοιτήτριες» και μιλάει για το Κέντρο Συμβουλευτικής Απασχόλησης της ΧΕΝ. Ακόμη, αναφέρεται στις δράσεις της ΧΕΝ Ελλάδος που αποβλέπουν στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, μεταξύ των οποίων και στα δωρεάν διαδικτυακά εργαστήρια ευαισθητοποίησης και ενδυνάμωσης 400 γυναικών με τίτλο «Φως… στη σκιά – Έμφυλη βία στην εποχή του Covid-19».

Η Χριστιανική Ένωση Νεανίδων (ΧΕΝ) Ελλάδος είναι το ελληνικό παράρτημα της World International Young Women’s Christian Association, που είναι μία από τις παλαιότερες διεθνείς γυναικείες οργανώσεις με παρουσία σε περισσότερες από 120 χώρες και έδρα τη Γενεύη. Η ΧΕΝ απευθύνεται σε όλες τις γυναίκες ανεξαιρέτως, σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο και το δυναμικό της αποτελείται αποκλειστικά από γυναίκες εθελόντριες.

Επιμέλεια-παρουσίαση εκπομπής: Αθηνά Γιόγιακα.

Info

Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2021, ώρα 15:00

Εκπομπή: «Προσφέρω»

ΧΕΝ Ελλάδος – Μαρία Γεωργαλά: Αντιπρόεδρος της ΧΕΝ Ελλάδος

Live Streaming: webradio.ert.gr/proto

webradio.ert.gr/i-foni-tis-elladas/

Facebook: www.facebook.com/protoprogramma.ert

www.facebook.com/voiceofgreece.ert

Η εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος, «Προσφέρω», που μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 15:00 και αναμεταδίδεται από τη Φωνή της Ελλάδας για τους Έλληνες σε όλο τον κόσμο, δίνει βήμα σε εθελοντικές πρωτοβουλίες και φορείς που με τη δράση τους προσφέρουν στην κοινωνία αλλά και στη χώρα συνολικά.

Η θεματολογία της εκπομπής καλύπτει όλους τους τομείς δράσης κοινωνικής προσφοράς, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός και το περιβάλλον.

Επιδίωξη της εκπομπής είναι να ενημερώνει και να ευαισθητοποιεί το κοινό για θέματα κοινωνικής προσφοράς και να το φέρνει σε επαφή με τη φιλοσοφία και την κουλτούρα του εθελοντισμού.

Παρέμβαση ΧΕΝ Ελλάδος στο 2^ο Φόρουμ Θεσσαλονίκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, «Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στις τοπικές κοινωνίες για τη βία κατά των γυναικών από τη ΧΕΝ»

Η ΧΕΝ Ελλάδος παρενέβη με εισήγηση «Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στις τοπικές κοινωνίες για τη βία κατά των γυναικών από τη ΧΕΝ» στο 2^ο Φόρουμ Θεσσαλονίκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Συνεδρία με θέμα «Γυναίκες θύματα έμφυλης βίας», την Παρασκευή το απόγευμα στις 4 Δεκεμβρίου 2020. Στην παρέμβασή της αναφέρθηκε στις αλληλεπιδράσεις με την τοπική κοινότητα για την ευαισθητοποίηση, ως προς την έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία, από τα τοπικά κέντρα. Γυναίκες κάθε ηλικίας και κυρίως νέες ενεργοποιήθηκαν γύρω από τα κέντρα τους και συνέβαλαν στη διάχυση της ενημέρωσης της κοινότητάς τους, «εφευρίσκοντας» διάφορους τρόπους απεύθυνσης προς τα μέλη της, με την υλοποίηση των Προγραμμάτων της ΧΕΝ Ελλάδος με στόχο την αντιμετώπιση της βίας μέσα στην οικογένεια και της βίας, μέσα και έξω από την οικογένεια, σε βάρος των γυναικών.

Σε αυτό το πλαίσιο έγινε αναφορά κάποιων γενικότερων στοιχείων για την ΧΕΝ Ελλάδος και τις δράσεις της, ως μία από τις παλαιότερες γυναικείες οργανώσεις, καθώς και για την ίδρυση του πρώτου σωματείου, της ΧΕΝ στην Αθήνα, το 1923, από μικρασιάτισσες γυναίκες και κορίτσια πρόσφυγες και επίσης αναφέρθηκε και η  ίδρυση το 1947 της ΧΕΝ Ελλάδος, ως συντονιστικού οργάνου των δράσεων των τοπικών οργανώσεων.

Επίσης αναφέρθηκαν οι ποικίλες δράσεις της ΧΕΝ Ελλάδος και των τοπικών της κέντρων για την αντιμετώπιση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας από το 2017, όπως 1) η συμμετοχή στην Επιτροπή των γυναικείων οργανώσεων για την επικύρωση της «Σύμβασης» του Συμβουλίου της Ευρώπης και η συγκέντρωση πάνω από 25 000 υπογραφών για αυτό το σκοπό, 2) η εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης «Orange the World — 16 Μέρες Ακτιβισμού για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών», της παγκόσμιας καμπάνιας του ΟΗΕ κάθε χρόνο από τις 25 Νοεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Βίας κατά των Γυναικών) μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), 3) το διετές πρόγραμμα «Αν_να», για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών στο χώρο και το χρόνο. Οι δράσεις αυτές συνδιαμορφώνουν μια φεμινιστική συνείδηση όλων των γυναικών της ΧΕΝ, σε μια συλλογική προσπάθεια ανατροπής της κουλτούρας της σιωπής για την έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία.

Με αφορμή δε την υιοθέτηση του ψηφίσματος από την Παγκόσμια ΧΕΝ της πρότασης της ΧΕΝ Ελλάδος του όρου «γυναικοκτονία», για τους φόνους γυναικών και κοριτσιών λόγω του Φύλου τους, το 2019 στο 29^ο Παγκόσμιο Συμβούλιο, έγινε μνεία στο έργο της Παγκόσμιας ΧΕΝ, καθώς επηρεάζει εκατομμύρια γυναικών και κοριτσιών των χωρών όπου έχει παρουσία. Η υιοθέτηση του όρου είναι σημαντική διότι αφενός συνεπάγεται την αναγνώριση του προβλήματος και αφετέρου τον αγώνα που δίνεται για την αντιμετώπισή του, εφόσον η γλώσσα δεν αναπαράγει μόνο τα δεδομένα του κόσμου γύρω μας, αλλά και δημιουργεί νέα δεδομένα πράξης και «συνείδησης». Τα τοπικά κέντρα ενημερώνουν, ευαισθητοποιούν, εφευρίσκουν, αναζητούν, προσκαλούν, συν – διοργανώνουν με την ευρύτερη κοινότητα, συνεχίζοντας, σε μια αμεσότητα με τους πολίτες και τους φορείς της, να αναδεικνύουν το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών σε όλες του τις εκφάνσεις και όλους τους χώρους που αυτή εκδηλώνεται.

Κάθε χρόνο, η ΧΕΝ Ελλάδος συμμετέχει στην παγκόσμια καμπάνια του ΟΗΕ «16 Days of Activism – Orange the World» η οποία ξεκινά στις 25 Νοεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών) και ολοκληρώνεται 10 Δεκεμβρίου (Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), συμβολικές ημερομηνίες που δηλώνουν ότι η βία κατά των γυναικών είναι η μεγαλύτερη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως. Στο πλαίσιο αυτής της παγκόσμιας πρωτοβουλίας, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, Antonio Guterres, επεσήμανε το θέμα της καμπάνιας «Orange the World: Χρηματοδοτήστε – Ανταποκριθείτε – Αποτρέψτε – Συλλέξτε» καλώντας τις κυβερνήσεις αλλά και τους πολίτες να κινητοποιηθούν συλλογικά δημιουργώντας καινοτόμες δράσεις συνηγορίας.

Η εκστρατεία των Ηνωμένων Εθνών για την Ισότητα των Γυναικών ενισχύει την έκκληση για παγκόσμια δράση για τη γεφύρωση των κενών στις χρηματοδοτήσεις, τη διασφάλιση βασικών υπηρεσιών για επιβιώσασες από τη βία κατά τη διάρκεια της κρίσης της πανδημίας COVID-19, την εστίαση στην πρόληψη και τη συλλογή δεδομένων που μπορούν να βελτιώσουν τις υπηρεσίες διάσωσης για τις γυναίκες και τα κορίτσια.

Η χρονιά που διανύουμε ξεπερνάει κάθε προηγούμενη. Πριν την εμφάνιση του Covid-19, η βία κατά των γυναικών είχε ήδη αγγίξει ποσοστά πανδημίας. Πιο συγκεκριμένα, 243 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια παγκοσμίως κακοποιήθηκαν τη χρονιά που πέρασε από οικείο τους πρόσωπο, με ποσοστό χαμηλότερο του 40% να προχωράει σε καταγγελία ή αναζήτηση βοήθειας.

Καθώς οι χώρες λαμβάνουν περιοριστικά μέτρα για να σταματήσουν τη μετάδοση του ιού, η βία κατά των γυναικών και κυρίως η ενδοοικογενειακή βία εντείνεται. Σε ορισμένες χώρες η έκκληση για βοήθεια έχει πενταπλασιαστεί, ενώ σε άλλες οι καταγγελίες —σύμφωνα με επίσημα στοιχεία— έχουν μειωθεί σημαντικά αφού είναι περιορισμένη η πρόσβαση σε οποιαδήποτε μορφή έκκλησης για βοήθεια. Το κλείσιμο των σχολείων και η οικονομική πίεση κάνουν τις γυναίκες «φτωχότερες». Μακριά από εργασία και εκπαίδευση γίνονται ευάλωτες και βρίσκονται εκτεθειμένες σε κάθε είδους εκμετάλλευση, κακοποίηση, παρενόχληση.

Σήμερα, παρότι οι φωνές διαμαρτυρίας έχουν αγγίξει μια κορύφωση που είναι αδύνατον να αποσιωπηθεί ή να αγνοηθεί, η αποτελεσματική αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών απαιτεί μεγαλύτερες επενδύσεις, σωστή διαχείριση, συντονισμό και δράση. Δεν μπορεί να τεθεί σε δεύτερο επίπεδο —κάθε χώρα χρειάζεται να αντιδράσει, ειδικά αυτή την περίοδο που εκτυλίσσεται η κρίση λόγω Covid-19.

Όπως αναφέρει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, η κοινωνικο-οικονομική επίπτωση της πανδημίας δεν περιορίζεται σε μια δημόσια κρίση στον τομέα της υγείας. Τίθεται κίνδυνος για την ανθρωπότητα να χαθεί η πρόοδος δεκαετιών στην καταπολέμηση της φτώχειας, καθώς και της εξάλειψης των ήδη υψηλών επιπέδων ανισοτήτων. Καλεί, λοιπόν, κυβερνήσεις και πολίτες να ανταποκριθούν στο μήνυμα της καμπάνιας:

Orange the World 2020: Fund – Respond – Prevent – Collect

Χρηματοδοτήστε (Fund)

• Δώστε προτεραιότητα σε χρηματοδοτήσεις υπηρεσιών για την αποτροπή της βίας κατά των γυναικών καθώς και φορολογικά κίνητρα.
• Χρηματοδοτήστε οργανώσεις που στηρίζουν τα δικαιώματα των γυναικών στο πλαίσιο Covid-19 και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.
• Διαθέστε χρηματοδοτικά πακέτα για την αποτροπή της βίας κατά των γυναικών σ’ ένα Παγκόσμιο Σχέδιο ανθρωπιστικής απόκρισης του Covid-19, στο πλαίσιο της κοινωνικο-οικονομικής επιρροής του ΟΗΕ.

Ανταποκριθείτε (Respond)

• Λάβετε μέτρα ώστε οι υπηρεσίες προστασίας θυμάτων βίας να συνεχίσουν το έργο τους ως απαραίτητες κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού.
• Προσφέρετε έστω και τις ελάχιστες δυνατές υπηρεσίες εκεί που δεν υπάρχουν.

Αποτρέψτε (Prevent)

• Δείξτε μηδενική ανοχή στη βία κατά των γυναικών με συγκεκριμένα προγράμματα και δράσεις.
• Τρέξτε καμπάνιες κινητοποίησης των πολιτών με στόχο την αλλαγή συμπεριφορών την περίοδο του Covid-19.

Συλλέξτε (Collect)

• Συλλέξτε στατιστικά στοιχεία με στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών και των προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας.

Το Υπόμνημα των γυναικείων οργανώσεων που παρατίθεται, απεστάλη στον Υπουργό Δικαιοσύνης στις 18/11/2020, στη Γενική Γραμματεία Ισότητας και σε άλλους φορείς. Διαμορφώθηκε με αφορμή την απόφαση του Υπ. Δικαιοσύνης (30.03.2020 Αρ. Πρωτ.:15479οικ./Φ.342) να συσταθεί Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για να συζητηθεί στην ημερήσια διάταξη η αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου, κυρίως για θέματα που αφορούν τη γονική μέριμνα και την επιμέλεια. Να σημειωθεί ότι στο διάλογο δεν συμμετείχαν οι γυναικείες οργανώσεις. Οι υπογράφουσες το Υπόμνημα συμφωνούν ότι το Σύνταγμα, το οικογενειακό δίκαιο του 1983, η Σύμβαση της Κων/πολης καθώς και τα Διεθνή Κείμενα κατοχυρώνουν και προστατεύουν επαρκώς τα δικαιώματα του παιδιού. Ιδιαίτερα δε όσον αφορά το Οικογενειακό Δίκαιο, αποτελεί κατάκτηση του γυναικείου κινήματος και θεωρείται ένας από τους πιο  προοδευτικούς νόμους για την Ισότητα  των δύο φύλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Υπόμνημα

Οικογενειακό δίκαιο-Συνεπιμέλεια

Με απόφαση του Υπ. Δικαιοσύνης (30.03.2020 Αρ. Πρωτ.:15479οικ./Φ.342) συστάθηκε Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή με αντικείμενο την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου και επανήλθε στην ημερήσια διάταξη η συζήτηση για αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο, με την αιτιολογία ότι πέρασαν 40 χρόνια από τον αρχικό νόμο 1329/83 και υπάρχει ανάγκη για εκσυγχρονισμό.

Να επισημανθεί ότι αυτός ο νόμος είναι κατάκτηση του γυναικείου κινήματος και είναι ο πλέον προοδευτικός στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όλη αυτή η διαδικασία έχει ως αφορμή αίτημα κάποιων πατεράδων για υποχρεωτική συνεπιμέλεια με το σκεπτικό ότι στον υπάρχοντα νόμο δεν αναφέρεται ρητά ότι έχουν την δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης στη ζωή του παιδιού τους μετά το διαζύγιο ή το χωρισμό.

Με βάση την ισότητα των φύλων και την εναρμόνιση εργασιακής και οικογενειακής ζωής και βέβαια και οι πατέρες έχουν την ίδια ευθύνη για την επιμέλεια του παιδιού τους .

Αν αυτό είναι το αίτημά τους δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί το υπάρχον οικογενειακό δίκαιο και η Διεθνής σύμβαση για τα Δικαιώματα του παιδιού που είναι νόμος στην χώρα μας, αντιμετωπίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αυτό το ζήτημα.

Με βάση τη διάταξη του άρθρου (1513 Α.Κ) είναι δυνατή η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, εφόσον βέβαια οι γονείς συμφωνούν ορίζοντας τον τόπο διαμονής του παιδιού τους. Συνεπώς, υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο οικογενειακό μας δίκαιο που αποτέλεσε σπουδαία τομή, με μόνη προϋπόθεση οι γονείς να είναι ώριμοι και να μην έχουν εχθρικές σχέσεις και διαφορές ως προς τον τρόπο ζωής και, που λόγω της σοβαρότητας και ωριμότητάς τους λαμβάνουν σοβαρά υπόψη το συμφέρον του παιδιού και επιθυμούν ο ενδεχόμενος ψυχικός τραυματισμός από το χωρισμός τους να είναι όσο το δυνατό μικρότερος.

Το κύριο, όμως, γι’ αυτούς είναι να υπάρξει δια νόμου υποχρέωση για εναλλασσόμενη κατοικία και έκπτωση από μέρος της διατροφής.

Επικαλούνται γι’ αυτό το Ψήφισμα  2079 του 2015  του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που αναφέρει σχετικές πρακτικές άλλων χωρών (Σουηδία, Γαλλία, κλπ.) καθώς και απαραίτητες δομές και θεσμούς που αποτελούν τις προϋποθέσεις, χωρίς να παίρνουν υπ’ όψη τους το επίπεδο ανάπτυξης κουλτούρας κάθε χώρας, όσον αφορά την ισότητα των φύλων, όπως άλλωστε καταδεικνύουν και τα πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων(EIGE) που δημοσίευσε τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων για το 2019.

Ο  υπάρχων νόμος για το οικογενειακό δίκαιο σε συνδυασμό με τον ν.2447/96 περιέχουν υποχρεώσεις εκ μέρους της πολιτείας για συγκρότηση οικογενειακού δικαστηρίου, όσο και κοινωνικές δομές. Ωστόσο, από έλλειψη πολιτικής βούλησης της Πολιτείας δεν ιδρύθηκαν ποτέ και μάλιστα σε κάθε Πρωτοδικείο οι αυτοτελείς κοινωνικές υπηρεσίες. Οι κοινωνικές αυτές υπηρεσίες θα ήταν στελεχωμένες από εξειδικευμένο προσωπικό, που θα διενεργούσαν ενδελεχή κοινωνική έρευνα των συνθηκών διαβίωσης του παιδιού, με την υποχρέωση σύνταξης γραπτής έκθεσης και ασφαλώς θα συνέδραμαν ουσιαστικά στον/στην δικαστή που θα επιλαμβάνονταν την εκάστοτε οικογενειακή υπόθεση.  Ακόμα και το ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης αναφέρει ότι υπάρχει ανάγκη διαμεσολάβησης ανάμεσα στους γονείς με επιμελητές και διεπιστημονική ομάδα.

Αναφέρει, ακόμα, ότι δεν έχει κυρωθεί από την χώρα μας η 192 σύμβαση του 2003, που αφορά την επικοινωνία γονέων και τέκνων.

Το κείμενο –σχέδιο νόμου που προέκυψε από τις εργασίες της Ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής και απεστάλη στο Ελληνικό Κοινοβούλιο για παρουσίαση δεν προτάσσει μια αιτιολογική έκθεση, ούτε έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους για τις δαπάνες που θα προκύψουν για την δημιουργία σώματος διαμεσολαβητών, ώστε να υπάρξει γνώση του σκεπτικού για τις τροποποιήσεις στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο.

Δεν υπήρξε συνεννόηση με την ΓΓΟΠΙΦ ούτε διαβούλευση με τις γυναικείες οργανώσεις, φορείς  και συλλογικότητες.

Παρά ταύτα, οι υπογράφουσες το κείμενο γυναικείες οργανώσεις , επισημαίνουμε τα εξής

– το Ελληνικό δίκαιο προβλέπει στο πλαίσιο της γονικής μέριμνας τη συνεπιμέλεια, με την προϋπόθεση ότι συμφωνούν οι γονείς και ορίζουν την κατοικία του παιδιού, τη διαχείριση της περιουσίας του, την εκπαίδευσή του και γενικότερα την όλη διαμόρφωση του χαρακτήρα του.

– υπάρχουν γονείς που αντιδικούν και χρησιμοποιούν το παιδί ως εξιλαστήριο θύμα και αυτό δημιουργεί πρόβλημα για την συνεπιμέλεια και αντίκειται στις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, όπου κύριο μέλημα είναι τα δικαιώματά του.

-η ενδεχόμενη θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής συνεπιμέλειας θα επιφέρει την αύξηση των δικαστικών διενέξεων και θα συμβάλει στην περαιτέρω αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας. Αν λάβουμε υπόψιν τους αδιανόητα αργούς ρυθμούς απονομής δικαιοσύνης, τη βία κατά των γυναικών που συνοδεύει τις δικαστικές διαμάχες αλλά και το κόστος τους, θα εξοντώσει κυριολεκτικά το πιο αδύναμο μέρος των γονέων, που είναι συνήθως η γυναίκα.

– Η απόφαση για εναλλασσόμενη κατοικία του παιδιού πρέπει να είναι με την συμφωνία των γονέων και όχι με απόφαση δικαστηρίου και με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού και πρέπει η σχετική διάταξη  από το κείμενο-σχέδιο νόμου να απαλειφθεί.

– Η διαμεσολάβηση θα έπρεπε να προηγείται του διαζυγίου, με προσπάθεια

να απαλύνονται οι αντιθέσεις των γονέων και να υπερισχύει το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.

-Στο άρθρο 6 εισάγεται επικίνδυνη ρύθμιση για την καταβολή διατροφής . Τι σημαίνει ότι αν δεν καταβάλει ο γονέας που υποχρεούται διατροφή, μπορεί να την καταβάλλει  τρίτος; Ποιος, ο παππούς ή η γιαγιά,  όπως πρόσφατα αποφάσισε σχετικά δικαστήριο;

΄Όταν και οι δύο γονείς είναι άνεργοι, στο πλαίσιο ανταποδοτικότητας των φόρων, η πολιτεία αναλαμβάνει την καταβολή ποσού για την εν γένει φροντίδα του τέκνου, όπως εξ άλλου αναφέρεται και στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ώστε να υπάρχει μηνιαία οικονομική στήριξη από την πολιτεία στο γονέα που έχει την επιμέλεια, ανεξάρτητα αν εργάζεται ή όχι, στα πλαίσια της προστασίας του ανηλίκου από τη φτώχια(μακροχρόνια οικονομική κρίση, μικροί μισθοί, μεγάλη καθυστέρηση και μη εκτέλεση αποφάσεων για διατροφή), όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες στις χώρες της  Ευρώπης και της ΕΕ.

– Το ζήτημα της αποξένωσης, που αναφέρεται στο 1532 άρθρο, υπονοεί μια θεωρία που δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και αποδεκτή από την διεθνή επιστημονική κοινότητα, τον Π.Ο.Υ. και πρέπει να απαλειφθεί.

– Το πνεύμα και το γράμμα της πρότασης νόμου αντίκειται σε βασικές πρόνοιες της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης γι’ αυτό και η τυχόν κύρωσή του μπορεί να προσβληθεί και να ακυρωθεί (άρθρα 31,παρ.1 και 2 και 45, παρ.2).

Πιστεύουμε ότι:

-Οι ισχύουσες διατάξεις του Οικογενειακού Δικαίου είναι ικανοποιητικές και σύμφωνες με το Σύνταγμα και το Διεθνές Δίκαιο.

-η εφαρμογή του μπορεί να βελτιωθεί με την ίδρυση οικογενειακών δικαστηρίων, κοινωνικών δομών, κ.α, που προβλέπονται από τον ν.2447/96 και δεν υλοποιήθηκαν μέχρι σήμερα

-η εναλλασσόμενη κατοικία δεν μπορεί να επιβληθεί από το δικαστήριο, ενάντια στη βούληση των γονέων και πρέπει η σχετική διάταξη  από το κείμενο-σχέδιο νόμου να απαλειφθεί.

-άξονας του Οικογενειακού Δικαίου μας είναι το συμφέρον του παιδιού, όπως απαιτεί το Σύνταγμα και το Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο

-πρέπει να κυρωθεί άμεσα από τη χώρα μας η Νο. 192 σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την επικοινωνία γονέων και τέκνων (Convention on Contact concerning Children), η οποία έχει υπογραφεί από τις 9/10/2003 χωρίς να έχει κυρωθεί μέχρι σήμερα.

ΖΗΤΑΜΕ

• Να αποσυρθεί το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης περί γονικής μέριμνας και επιμέλειας.
• Να γίνει διάλογος με τις γυναικείες οργανώσεις, φορείς και συλλογικότητες.
• Να πάρουν θέση ανοιχτή και ξεκάθαρη τα πολιτικά κόμματα για το σχέδιο νόμου περί γονικής μέριμνας και επιμέλειας.
• Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των φύλων να αναλάβει την ευθύνη της.

Οι Γυναικείες οργανώσεις και συλλογικότητες

Δίκτυο για την Αντιμετώπιση της Βίας κατά των Γυναικών

Ελληνικό Δίκτυο για την Φεμινιστική Απεργία

Ελληνικό Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης

Ένωση Γυναικών Ελλάδας ( Ε.Γ.Ε.)

Ένωση Ελληνίδων Νομικών

Κέντρο Έρευνας και Δράσης για την Ειρήνη (ΚΕΔΕ)

Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών

Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων (Σ.Ε.Ε.)

Σωματείο Γυναικείων Δικαιωμάτων «ΤΟ ΜΩΒ»

Χριστιανική Ένωσης Νεανίδων (ΧΕΝ) Ελλάδος